Κανένας μας δεν θα είχε λόγο για δεύτερες σκέψεις για ένα έργο που βελτιστοποιεί την ενσωμάτωση της παραγόμενης από τις ανεμογεννήτριες ενέργειας στο δίκτυο κατανάλωσης, ιδιαίτερα αν εμπλέκεται μια τόσο απλή και δοκιμασμένη τεχνολογία όπως η εκμετάλλευση της διαφοράς δυναμικού σε δύο υψόμετρα, νερό και αιολική ενέργεια.
Όμως, έκδηλη ανησυχία προκαλούν μια σειρά από παραμέτρους της μεγάλης αυτής επένδυσης που τη ν καθιστούν ως μία από τις μεγαλύτερες επεμβάσεις στην ανατολική πλευρά του δήμου Χερσονήσου, του δήμου Λασιθίου και δήμου Αγίου Νικολάου, μια φαραωνική επένδυση για το νησί μας. Συγκεκριμένα:
> Ανακαλύπτουμε ότι το νερό που θα χρειαστεί είναι όσο το προβλεπόμενο ετήσιας κατανάλωσης του συνόλου των ξενοδοχείων (1.200.000κμ) του δήμου (εδώ εδράζεται το 12% των εγκαταστάσεων του ελληνικού τουρισμού), για να γεμίσουν και μη εκμεταλλεύσιμοι όγκοι των δεξαμενών όσο καταναλώνουν το σύνολο των οικιών σ’ ένα χρόνο, σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη που δημοσιοποίησε ο δήμος. Αυτή η ποσότητα απαιτείται αρχικά για το γέμισμα των ταμιευτήρων, όμως, κάθε χρόνο θα χρειάζεται περίπου όσο νερό πίνουν τα ζωντανά του δήμου (60.000κμ) λόγω της εξάχνωσης ποσότητα που αντιστοιχεί σε αρκετά γήπεδα γκολφ.
> Στη συνέχεια αντί για έναν (δυο για την ακρίβεια) -έστω τεχνητούς- υδροβιότοπους στην περιοχή μας (μιας και οι υπάρχοντες κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από τις καταπατήσεις και τις αυθαιρεσίες), ανακαλύπτουμε έκπληκτοι ότι δεν θα είναι σαν τις γνωστές λιμνοδεξαμενές και τα αρδευτικά φράγματα, αλλά θα είναι τσιμεντένιες με βάθη 30 & 38 μέτρα. Τσιμεντένιες!!! (με οπλισμένο σκυρόδεμα) επιφάνειας 57,6 & 51,2 στρεμμάτων αντίστοιχασε σεισμογενή περιοχή!!!
> Κοιτάζοντας τον χάρτη της Ρ.Α.Ε. τρομάζεις από τις δεσμευμένες εκτάσεις φαίνονται ίσης έκτασης σχεδόν με το οροπέδιο Λασιθίου. Κοιτάζοντας πιο κοντά βλέπουμε ότι είναι πάνω στα τελευταία παρθένα και αδιάβατα δάση της περιοχής μας που γλίτωσαν από τη βοσκή και την ανοικοδόμηση, γλίτωσαν από την οδοποιία, και τώρα πατιούνται από ελικόπτερα που πάνε τα μηχανήματα για τις διερευνητικές γεωτρήσεις μιας και δεν υπάρχουν δρόμοι. Τρομάζοντας τους κατοίκους των γύρω χωρίων όταν έγινε γνωστό για πρώτη φορά το γεγονός.
Και τίθενται τα ερωτήματα:
- Για τέτοιου μεγέθους έργα δεν πρέπει να γίνεται ενημέρωση των κατοίκων, με παρουσιάσεις των έργων, και διαβούλευση πριν ο δήμος κι ο κάθε αιρετός δώσει την έγκρισή του;
- Δεν απαιτείται να προηγηθεί μια επικυρωμένη μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας του συγκεκριμένου έργου και ως προς τα μεγέθη και ως απόδοση/λειτουργικότητα στο σύνολο του ενεργειακού πλέγματος του νησιού, περά από το γενικόλογο για κάθε ΑΠΕ του πόσο λιγνίτη κερδίζουμε (ξεχνώντας ότι εδώ καίμε πετρέλαιο) και πόσες ρήτρες CO2 γλυτώνουμε; Σε μια τέτοια μελέτη θα πρέπει να συνυπολογισθούν και οι τεχνικοί περιορισμοί του έργου για το χρονικό ισοζύγιο που η μονάδα μπορεί να παρέχει ενέργεια ~38% ή απαιτείται να καταναλώνει ~62%, μαζί με τις ενεργειακές αποδόσεις της διπλής μετατροπής ενέργειας και τις απώλειες νερού.
- Δεν απαιτείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ένα έργο που στη πράξη αλλάζει ριζικά το τοπίο, το κλίμα, και το οικοσύστημα της περιοχής στο σύνολο του, και να γίνει η παρουσίαση των αλλαγών αυτών στου κατοίκους της περιοχής;
- Δεν απαιτείται να υπολογισθεί το προκύπτον περιβαλλοντικό κόστος να χρεωθεί και να συνυπολογισθεί στη βιωσιμότητα του επιχειρήματος, όπως και το κόστος της αποκατάστασης να προκαταβληθεί ως ρήτρα πιθανής αποτυχίας; Η Ελλάδα είναι γεμάτη από κουφάρια φιλόδοξων στα χαρτιά έργων που εγκαταλείφτηκαν αφήνοντας τις καταστροφές και τα σκουπίδια τους δώρο στις επόμενες γενιές.
- Δεν απαιτείται επικαιροποίηση της κατασκευαστικής μελέτης και των τεχνολογιών που επιλέχτηκαν, όπως και η πρόβλεψη και ο καθορισμός των διαδικασιών ελέγχων τόσο στη διαδικασία κατασκευής όσο και κατά την λειτουργία, δεδομένου ότι τα μεγέθη ενέχουν κινδύνους για τη ασφάλεια και τα δημόσια αγαθά;
- Μαζί με τις υδατοδεξαμενές προβλέπεται να εγκατασταθούν 41 ανεμογεννήτριες σε συνδυασμό με τη χρήση νερού. Άλλες στην κορυφογραμμή της Σελένας, άλλες στο μαναδικής βιοποικιλότητας προστατευόμενο «Αζιλακόδασος», άλλες στις βόρειες υπώρειες του Λασιθίου άλλες στο μοναδικό φυσικό τοπίο στο Κράσι, άλλες δίπλα και μέσα στο μοναδικής ομορφιάς πρινόδασος. Ποια θα είναι η τελική εικόνα του ευρύτερου τοπίου βόρεια της κορυφογραμμής της Σελένας μέχρι τη βόρεια ακτή των Μαλλίων, με δεδομένο ότι εκεί στον κόλπο Μαλλίων-Σταλίδας βρίσκεται η μεγαλύτερη πυκνότητα ξενοδοχειακών μονάδων και τουριστικών καταλυμάτων; Ποια προτεραιότητα -αλήθεια- δίνεται στην ανάπτυξη του τουρισμού που όπως γνωρίζομε μέχρι σήμερα αποτελεί πρωταρχικό μέλημα του δήμου Χερσονήσου;
Πιστεύουμε ότι:
- Οι κάτοικοι πρέπει να ενημερωθούν με κάθε «λεπτομέρεια» για το έργο με πρωτοβουλία του δήμου, να θέσουν τα ερωτήματα τους και να αξιολογήσουν τις απαντήσεις. Κάθε επιλογή έχει ένα κόστος που πρέπον είναι να είναι συνειδητό όχι μόνο από αυτούς που παίρνουν αποφάσεις αλλά και από αυτούς που στο τέλος θα πληρώσουν ένα μέρος του και θα υποστούν τις όποιες συνέπειες.
-Τα θέματα διαχείρισης φυσικών πόρων είναι ενιαία για όλη την περιφέρεια και για το λόγο αυτό πρέπει να ολοκληρώνονται σε επίπεδο νησιού. Το δείχνει και το συγκεκριμένο έργο που ολοκληρώνει μονάδες σε όλες σχεδόν τις περιφερειακές ενότητες*. Ως εκ τούτου ευθύνη αποφάσεων, ενημέρωσης και διαβούλευσης έχει και η αιρετή Περιφέρεια πέρα από την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων.
- Θεωρούμε, τέλος, ότι απέχουμε πολύ από το σημείο που ένα τέτοιο έργο μπορεί να κριθεί ασφαλές για την τοπική οικονομία, την τοπική κοινωνία και το περιβάλλον. Ανάγκη απόλυτη η άμεση ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας με διαδικασίες απόλυτης διαφάνειας ώστε να είναι δυνατόν να συνεκτιμηθεί το κόστος με την πιθανή ωφέλεια.
20 Μαρτίου 2012
Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον
* το λογικό θα ήταν να εξισορροπεί φορτία σε συνδυασμό με τα γειτονικά αιολικά πάρκα και να μην βαρύνει τα δίκτυα μεταφοράς, εκτός αν στον οικονομικό σχεδιασμό είναι να αγοράζει φτηνό ρεύμα για τις αντλήσεις και να το επαναδιαθέτει ως ακριβό ρεύμα από ΑΠΕ, οπότε γίνεται ακόμα πιο σαφές το πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του διαχειριστή του συστήματος διανομής φορτίων (και ενσωμάτωσης μονάδων παραγωγής) τόσο για το μέσο κόστος της παρεχόμενης στον καταναλωτή ενέργειας, όσο και για την απόδοση της επένδυσης.