«Στην Αμνισό την κακολίμανη»

 

 
Του Γιώργου Χαλκιαδάκη *




Εκεί είδα εγώ και φιλοκόνεψα τον Οδυσσέα· τι ως είχε
κινήσει για την Τροία κι αρμένιζε μπρος στου Μαλιά τον κάβο,
κι αυτόν η ανεμική τον ξόριασε στην Κρήτη ρίχνοντάς τον.
Στην Αμνισό την κακολίμανη, πλάι στης θεάς Λεχούσας
το σπήλιο, επόδισε, το δρόλαπα μεβιάς για να γλιτώσει.
ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ τ. 185-189
(Μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή)


Αμνισός η κακολίμανη! Τόπος παλιός. Μες στους μακρινούς στίχους του Ομήρου! Και δίπλα, η ακτή του Καρτερού. Με την παραλλαγμένη βυζαντινογενή ονομασία. Μιας και εδώ αποβιβάστηκε ο στρατηγός του Βυζαντίου Κρατερός. Για να εκδιώξει τους Σαρακηνούς.

Η Αμνισός η κακολίμανη. Και η ακτή Καρτερού. Μια παραλία ρηχή και αμμώδης. Στα ανατολικά του Ηρακλείου. Κατάλληλη πάντα για την ανέλκυση πλοίων. Εδώ «επόδισε» ο Οδυσσέας για να γλιτώσει την καταιγίδα. Εδώ αποβιβάστηκε ο Θησέας όταν ήλθε στην Κρήτη.

Η Αμνισός. Το επίνειο της Κνωσού. Με το σπήλαιο της θεάς των τοκετών Ειλειθυίας. Στα νοτικά της. Τις μινωικές και τις ενετικές εγκαταστάσεις στον βραχώδη λόφο της. Το ιερό του Διός Θενάτα. Την «Επαυλη» με τις τοιχογραφίες των κρίνων, σαν αυτούς που συναντάμε ακόμα στην ακτή.

Με το Ξενία Μοτέλ, το «σύγχρονο» μνημείο της. Ενα από τα θεόχτιστα του Αρη Κωνσταντινίδη. Να καταστρέφεται. Λες και η αμέλεια των ανθρώπων να πασχίζει να εκδικηθεί τον δημιουργό. Να ταπεινώσει το όραμα και την πρόθεσή του. Να κατασκευάσει μιαν όαση μέσα στην άμμο. Να απαξιώσει τη νουθεσία του. Πως το τοπίο της Ελλάδας αποτελεί τα θεμέλια πάνω στα οποία μπορεί να σταθεί μια σύγχρονη αρχιτεκτονική πράξη.

Η Αμνισός, λοιπόν, η κακολίμανη και η ακτή Καρτερού μπαίνουν στο ΤΑΙΠΕΔ! Θυσιάζονται με πρόσχημα το χρέος. Ξεπουλιούνται. Με σχέδια θλιβερά. Σχέδια για γκολφ, πολυτελείς κατοικίες, μεγάλα ξενοδοχεία. Περίκλειστα, αυτόνομα, αυτάρκη. Με την παραλία, ρεγάλο στους νέους ιδιοκτήτες.

Μιλάνε για ανάπτυξη. Οι πλασιέ. Παραμορφώνοντας την πραγματικότητα. Αφού οι «αναπτυξιακές» κατασκευές τους θα αποδιώξουν ό,τι οι άνθρωποι δημιούργησαν. Θα αφανίσουν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Τους χώρους εστίασης, τις μικρές ξενοδοχειακές μονάδες του απλού κόσμου, τα τουριστικά μαγαζιά. Θα υποτιμήσουν κάθε δραστηριότητα και περιουσία που δεν «ακουμπάει» το κύμα.

Ολα τούτα απέκτησαν νόημα και αξία, με φόντο την ελεύθερη πρόσβαση στην αμμουδιά. Το θαλάσσιο μπάνιο και την αναψυχή των πολλών. Ομως θα εκτοπιστούν. Οσο οι ακτές ιδιωτικοποιούνται και περιφράζονται. Γιατί, ποια αξία μπορεί να περισώσει η ιδιοκτησία που θα στερηθεί την πρόσβαση στην ακτή και ποιους πελάτες να σαγηνεύει η τουριστική δραστηριότητα που θα βλέπει τη θάλασσα από μακριά;

Μιλάνε για νοικοκύρεμα. Αποσιωπώντας τις ευθύνες τους. Για τον περιβαλλοντικό υποπολιτισμό και την εγκατάλειψη. Αλλά δεν σχεδιάζουν μια περιοχή όπως την έχουμε ανάγκη. Της ειδικής προστασίας, του δημόσιου χαρακτήρα, των κοινωνικών υποδομών αναψυχής, περιπάτου, θαλάσσιου μπάνιου και αθλητισμού. Της περιβαλλοντικής, ιστορικής ευαισθητοποίησης. Των ήπιων, ποικιλόμορφων δράσεων που θα προσελκύουν αντί να αποδιώχνουν. Για να αναζωογονηθεί η τοπική οικονομία, στην εποχή της κρίσης.

Μιλάνε για νοικοκύρεμα. Αλλά σκαρώνουν έργα για λίγους, τους εκλεκτούς, που δεν θα σεργιανίζουν, μα θα απολαμβάνουν την πολυτελή απομόνωση, κατασπαταλώντας γη και πόρους. Θα νέμονται τον χώρο, απαιτώντας υψηλές υποδομές και δίκτυα. Φορτώνοντας το κόστος στην κοινωνία.

Ετσι που η περιοχή να γίνει όμηρος. Κοινωνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά ευάλωτη. Ιστορικά και πολιτισμικά άχρωμη. Και η ακτή Καρτερού, η Αμνισός η κακολίμανη, να απολήξει και κακότυχη και δυστυχής!

……………………………………………………………………………………………………..

* Επικεφαλής της κίνησης «Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον» και εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Χερσονήσου

Μινωϊκή τοιχογραφία από την Έπαυλη των Κρίνων της Αμνισού
και όμοιους σχεδόν κρίνους που συναντάμε ακόμα και σήμερα στην ακτή
Αναρτήθηκε από